Văn hóa dân tộc , phong tục tập quán của con người và khí hậu của vùng đất sương mù sapa.

Đến với Sapa không chỉ là chinh phúc đỉnh Fanxipan hùng vĩ. Hay thả hồn trước Cổng Trời phiêu lãng, ngắm núi Hàm Rồng huyền bí … mà còn là tìm hiểu tập quán văn hóa, xã hội đã ghi dấu vào lịch sử Việt Nam từ lâu đời. Sa Pa có 6 dân tộc anh em Kinh, Mông, Dao, Xá Phó, Tày, Giáy chung sống theo cộng đồng. Cộng đồng các dân tộc này tạo nên một bản sắc văn hoá rất riêng của Sa Pa.Vì thế, nét đặc trưng của du lịch văn hoá Sa Pa được thể hiện trong di sản văn hoá dân gian các dân tộc, nó thổi hồn vào du lịch, tạo thành nguồn lực phát triển du lịch.

Về phong tục tập quán:

Lễ hội ,Kho tàng di sản văn hoá dân gian giàu bản sắc và khá phong phú gồm nhiều loại hình khác nhau. Lễ hội của các dân tộc ở Sa Pa rất đặc sắc, còn in đậm nhiều yếu tố tín ngưỡng cổ. Lễ hội diễn ra trong những tháng đầu xuân và chủ yếu trong phạm vi một làng. Tuy nhiên ở Mường Hoa, một số lễ hội có phạm vi mở rộng cả một vùng, một mường xưa. Người Mông có lễ ”Nào Sồng” (ăn thề đầu năm) được tổ chức vào ngày thìn tháng giêng tại khu rừng cấm của cả làng. Sau khi cúng thần, mọi người trong làng đều bàn bạc xây dựng hương ước. Một năm người Mông có tới l1 lễ, trong đó có lễ ”Tu su” cúng rồng xanh rất hấp dẫn. Lễ ”Nhặn Sồng” của người Dao tổ chức vào ngày mùng một hoặc mùng hai tết với tổng hợp các loại hình nghệ thuật dân gian, đó là: nghệ thuật múa nhảy đan xen với nghệ thuật âm nhạc (các bài thiên binh, hành quân, trừ tà…), nghệ thuật ngôn từ kể về sự tích của dòng họ Bàn, Triệu, Đặng…, kể về công lao tổ tiên, về sự tích một số thần thánh trong miếu vạn thần của người Dao. Trong số lễ hội của của các dân tộc ở Sa Pa, lễ hội ”Gioóng boọc” của người Giáy có quy mô lớn, thu hút hàng nghìn người Giáy, Mông, Dao ở thung lũng Mường Hoa tham gia. Người Xá Phó ở Nậm Sang lại tố chức lễ hội ”quét làng” vào ngày 2/2 âm lịch với nhiều nghi thức nhằm trừ tà, cầu an. Hiện nay, quy mô lễ hội truyền thống của các dân tộc càng được mở rộng để thu hút được nhiều khách du lịch.

“Phong tục của người dân nơi đây là gì ?"

Phong tục các dân tộc ở Sa Pa có nhiều điểm độc đáo, gắn liền với chu kỳ đời người, chu kỳ cây trồng, vật nuôi. Cùng một lễ đặt tên cho đứa trẻ sơ sinh nhưng mỗi dân tộc có nghi thức khác nhau. Ở người Tày chỉ có bà ngoại mới có quyền đặt tên cho cháu. Ở người Xá Phó, chỉ có thầy cúng hoặc em vợ, anh vợ (ông cậu) mới có quyền đặt tên cho đứa trẻ. Người Mông đặt tên cho trẻ sơ sinh trong tiếng nhạc rung, tiếng hát ru con của bà nội. Tục cưới xin của các dân tộc cũng rất khác nhau. Nghi lễ cưới của người Mông là một sinh hoạt văn hoá dân gian đặc sắc. Trong lễ cưới của họ có tục ”Kéo vợ”,có các nghi thức hát của ông mối (hát xin mở cửa, hát xin chỗ treo ô, hát xin mời thuốc, mời rượu…). Lễ cưới của người Dao đỏ sử dụng dàn nhạc khá sôi động gồm kèn, trống, chiêng, thanh la. Riêng nhạc kèn có tới 72 bài thổi trong lễ cưới gồm các bài mời tổ tiên, lập bàn kèn, báo tin, chào chủ hôn, chào ông bà mối…đến các bài đón dâu, quây thông gia, trừ tà, chúc rượu… Lễ đón dâu của người Tày rất trang trọng, cô dâu phải cưỡi ngựa hồng, có em chồng dắt dây ngựa đi theo…

Ở sapa có 6 anh em dân tộc khác nhau cùng chung sống tạo nên 1 bản sắc dân tộc riêng ở sapa.

Về khí hậu :

Khí hậu Sa Pa mang sắc thái khí hậu á ôn đới và cận nhiệt đới nên mát mẻ quanh năm, nhiệt độ không khí trung bình năm là 15ºC. Mùa hè không nóng gắt như vùng đồng bằng ven biển, nhiệt độ khoảng 13ºC - 15°C (ban đêm) và 20ºC - 25°C (ban ngày). Mùa đông thường có mây mù bao phủ và rất lạnh, nhiệt độ có khi xuống dưới 0°C, thỉnh thoảng có tuyết rơi. Từ tháng 5 đến tháng 8 ở Sa Pa có mưa nhiều. Lượng mưa trung bình hàng năm đạt 1.800 - 2.200mm. Thời tiết ở Sa Pa một ngày có tới bốn mùa: buổi sáng là tiết trời mùa xuân; buổi trưa tiết trời như vào hạ, thường có nắng nhẹ, khí hậu dịu mát; buổi chiều mây và sương rơi xuống tạo cảm giác lành lạnh như trời thu và ban đêm là cái rét của mùa đông.